Η χρήση κουκλών ως μέσο ανάπτυξης έχει μακρά ιστορία στην παιδαγωγική και ψυχολογική έρευνα. Οι κουκλοθεραπείες και οι κουκλοπαίχτες χρησιμοποιούνται συχνά στη θεραπευτική αγωγή και στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και επικοινωνίας σε παιδιά και ενήλικες.
Μία από τις πιο αναγνωρισμένες και ερευνημένες μορφές παιχνιδιού είναι το «παιχνίδι προσποίησης» (ή το συμβολικό παιχνίδι ή το παιχνίδι φαντασίας), όπου τα παιδιά διεστραβλώνουν παιχνιδιάρικα την πραγματικότητα για να συμπεριφέρονται σε μια μη λεκτική λειτουργία «σαν» (Fein, 1981). Ένα κοινό στοιχείο του παιχνιδιού είναι η παρουσία παιχνιδιών και κουκλών που δρουν για να ενθαρρύνουν την παιδική προσποίηση (Singer and Singer, 1990).
Τα τελευταία 75 χρόνια, θεωρητικοί και ερευνητές έχουν εντοπίσει τις αξίες του παιχνιδιού προσποίησης ως ζωτικής σημασίας συστατικό για τη φυσιολογική ανάπτυξη ενός παιδιού.
Η συστηματική έρευνα απέδειξε όλο και περισσότερο μια σειρά από οφέλη από την εμπλοκή των παιδιών σε παιχνίδια προσποίησης από τις ηλικίες των περίπου δύο έως τις ηλικίες έξι με επτά. Πραγματικές μελέτες έχουν δείξει γνωστικά οφέλη όπως εμπλούτιση της γλώσσας, συμπεριλαμβάνοντας στο λεξιλόγιο τους τα υποκείμενα, τις μελλοντικές κλήσεις και τα επίθετα. Η σημαντική έννοια της «θεωρίας του νου», η συνειδητοποίηση ότι οι σκέψεις κάποιου μπορεί να διαφέρουν από αυτές του άλλου ατόμου και ότι υπάρχει μια ποικιλία προοπτικών για τις οποίες ο καθένας από εμάς είναι ικανός, σχετίζεται άμεσα με το φανταστικό παιχνίδι (Jenkins & Astington, 2000 Leslie, 1987; Singer & Singer, 1990; Singer & Singer, 2005).
Οι κούκλες μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά εργαλεία για την ανάπτυξη ενός παιδιού, καθώς προσφέρουν πολλές ευκαιρίες για ευφάνταστο παιχνίδι και συναισθηματική έκφραση. Ακολουθούν ορισμένοι τρόποι με τους οποίους οι κούκλες μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός παιδιού:
Συναισθηματική ανάπτυξη: Οι κούκλες μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, επιτρέποντάς τους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να επεξεργαστούν δύσκολες καταστάσεις. Για παράδειγμα, τα παιδιά μπορούν να παίξουν σενάρια ρόλων με τις κούκλες τους, όπως η παρηγοριά ενός μωρού που κλαίει ή η επίλυση μιας σύγκρουσης με έναν φίλο.
Κοινωνική ανάπτυξη: Το παιχνίδι με τις κούκλες μπορεί επίσης να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, όπως η επικοινωνία, η ενσυναίσθηση και η συνεργασία. Όταν τα παιδιά παίζουν μαζί με κούκλες, μαθαίνουν πώς να εναλλάσσονται, να μοιράζονται και να διαπραγματεύονται μεταξύ τους.
Γνωστική ανάπτυξη: Οι κούκλες μπορούν επίσης να τονώσουν τη γνωστική ανάπτυξη του παιδιού, καθώς ενθαρρύνουν το ευφάνταστο παιχνίδι, την επίλυση προβλημάτων και τη δημιουργικότητα. Τα παιδιά μπορούν να επινοήσουν ιστορίες και σενάρια με τις κούκλες τους, γεγονός που τα βοηθά να αναπτύξουν τις δεξιότητες αφήγησης και γλώσσας τους.
Κινητικές δεξιότητες: Το παιχνίδι με τις κούκλες μπορεί επίσης να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν τις κινητικές τους δεξιότητες, καθώς εξασκούνται στο ντύσιμο, το γδύσιμο και τη μεταφορά των κούκλων τους.
Η κούκλα σαν κύριο μέσο για τα παιχνίδια προσποίησης βοηθάει στην μετέπειτα πορεία τους ως ενήλικες, αναπτύσσοντας την συναισθηματική τους νοημοσύνη και προικίζοντάς τα με δεξιότητες για το μέλλον ενισχύοντας την λεπτή κινητικότητα.
Ακολουθεί αναλυτικό κείμενο και προτάσεις με τα προϊόντα μας για την κατάλληλη κούκλα σε κάθε αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού.
Η επιλογή κούκλας
Επειδή η κούκλα είναι μια μικρογραφία του ανθρώπου, το παιδί με το καιρό δημιουργεί μια ιδιαίτερη σχέση μαζί της που θα το βοηθήσει στη συναισθηματική και γνωστική του ανάπτυξη. Γι αυτό είναι σημαντικό να υπάρχουν σταθερές και μετρημένες κούκλες, 4-5 κούκλες μωρά (ώστε να δημιουργούν μια οικογένεια, ένα σχολείο ή να τις δανείζουν στο παιχνίδι) και 2-3 κούκλες κορίτσια ώστε να δημιουργούνται οι ιστορίες που θέλουν να παίξουν. Σε μια πληθώρα από κούκλες το παιδί χάνεται και δυσκολεύεται να δημιουργήσει αυτή την ιδιαίτερη σχέση. Όταν συμπληρωθεί κάποιος ελάχιστος αριθμός καλό θα ήταν τα επόμενα «δώρα» να είναι τα αξεσουάρ του παιχνιδιού (ρούχα, κρεβάτια, καρότσια, πάνες, ζωάκια, χόμπι κλπ) ώστε να ενισχύεται το παιχνίδι.
Βασικό συστατικό είναι να διαθέτουν εξαιρετική αντοχή στο χρόνο (καλής ποιότητας υλικά που δε χαλούν στο θαλασσινό νερό, και το δυνατό παιχνίδι), οι μαλακές να πλένονται και όσες διαθέτουν μαλλιά να λούζονται και να ανταποκρίνονται στα hair styling χωρίς να χαλάει η υφή τους έτσι να ώστε να το συνοδεύσουν σε όλη τη νηπιακή και παιδικής τους ηλικίας μέχρι να πάρουν τη θέση της αγαπημένης ανάμνηση σαν διακοσμητικά στα δωμάτια τους
Η Gotz είναι μια κορυφαία εταιρία στο κόσμο της κούκλας, από τις παλιότερες της αγοράς που έχει προάγει τη κουκλα σε επιστήμη. Οι κούκλες τους είναι ειδικά μελετημένες ανάλογα με της σειρά τους για κάθε στάδιο της συναισθηματική και γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού, διαθέτουν εξαιρετική αντοχή, ποικιλία, μαλλιά που με τις αντοχές της φυσικής τρίχας, πολλά αξεσουάρ και για κάθε ενδεχόμενο aftersales υπηρεσίες για τις κούκλες.
Ʃυναισθηματική ανάπτυξη
Σημαντικές κούκλες για τη συναισθηματική ανάπτυξη είναι οι μαλακές κούκλες αγκαλιάς. Οι σειρές Muffin και Cookie διαθέτουν αναλογία ύψους και βάρους παραπέμποντας σε ένα κανονικό μωρό (οι Cookie διαθέτουν ακριβώς τις αναλογίες ενός μωρού) και θα πρέπει να επιλέγονται ανάλογα με την αγκαλιά του παιδιού ώστε να μπορεί να τις παίρνει αγκαλιά και να τις μετακινεί με άνεση. Στις μικρές ηλικίες που ακόμα «τρώνε» τα παιχνίδια συστήνονται κούκλες χωρίς μαλλιά και αργότερα κούκλες με μαλλιά τα οποία μπορούν να τα χαϊδεύουν πριν τον ύπνο και να τα χτενίζουν, αυτή η κίνηση μπορεί να λειτουργήσει και σαν βοήθεια στον ύπνο χωρίς τους φροντιστές. Όλες οι κούκλες της Muffin και Cookie πλένονται στο πλυντήριο.
Οι πάνινες κούκλες είναι ιδανικές για αγκαλιά και παρηγοριά και είναι η καλύτερη επιλογή για τα μωρά. Οι περισσότερες κούκλες Moulin Roty είναι απόλυτα ασφαλείς και από τη γέννηση, πλένονται στο πλυντήριο όσες φορές χρειαστεί, προάγουν την αισθητική των παιδιών, και μπορούν να γίνουν η μόνιμη συντροφιά τους αφού μπορούνε να τις έχουν πάντα μαζί τους.
Κοινωνική ανάπτυξη
Κούκλες κορίτσια: Στα παιχνίδια ρόλου συστήνεται οι κούκλες – κορίτσια να έχουν τις φυσικές αναλογίες ενός έφηβου – προέφηβου παιδιού και να προάγουν την ομορφιά ενός φυσιολογικού και υγιούς σώματος. Επίσης είναι καλό να εμπνέουν ιστορίες που αφορούν τις συγκεκριμένες ηλικίες γεμίζοντας με σενάρια τη κρίσιμη μετάβαση «από παιδί – ενήλικας», ώστε αργότερα να είναι έτοιμα να αποδεχτούν τον εαυτό τους, να βάλουν όρια στα λανθασμένα πρότυπα ομορφιάς που δίνονται και να προληφθούν αργότερα προβλήματα διατροφής (νευρική ανορεξία, βουλιμία κλπ) και συμπεριφοράς.
Κούκλες μωρά: Μια κούκλα μωρό μπορεί να κάνει ευκολότερο των ερχομό ενός νέου μέλους της οικογένειας (φροντίζοντας και εκείνο το δικό του μωρό). Επίσης στη σειρά aquini οι κούκλες με το γιογιό προτρέπουν τη χρήση του και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν λίγο πριν την ηλικία που θα βγάλει τη πάνα, ενώ τα μωρά με φυσικό σώμα (αγόρι κορίτσι) εκπαιδεύουν με τον πιο φυσικό τρόπο και από μικρή ηλικία την εξοικείωση με το ανθρώπινο σώμα και τα διαφορετικά φύλα.
Γνωστική ανάπτυξη
Διαχείριση προκλήσεων και λύσεις. Πολύτιμοι σύντροφοι στην ωρίμανση, οι κούκλες είναι οι πρώτοι σύντροφοι στο αυτοσχέδιο ψυχόδραμα, που μέσα από αυθόρμητα σενάρια παιχνιδιού διαχειρίζονται και δίνουν λύσεις σε θέματα που τα απασχολούν τη κάθε στιγμή όπως φόβοι, συσχέτιση με συνομήλικους, ζήλια στα αδελφάκια, αποχωρισμός από την μητέρα, σχολείο, προβλήματα υγείας κλπ. Ιδανικές κούκλες συνήθως είναι κούκλες που είναι σε κοντινές ηλικίες συνήθως κούκλες παιδιά ή αν αφορά καινούργιο αδελφάκι κούκλα μωρό προτείνουμε τα μωρά αγκαλιάς 48 εκ (Cookie) που έχουν τις διαστάσεις και το βάρος ενός μωρού – αν αρχίσει να χτυπάει τη κούκλα μη τρομάξετε, καλύτερα τη κούκλα παρά το μωρό!
Παιχνίδια επαγγελμάτων: προτρέψτε τα παιδιά σας να παίξουν όσα περισσότερα επαγγέλματα με τις κούκλες τους. Γιατροί, δάσκαλοι, κομμωτές, έμποροι, δικηγόροι, σεφ, καπετάνιοι, αρχαιολόγοι και πόσοι άλλοι κάπως έτσι ξεκίνησαν κάποτε – και το καλύτερο είναι πως πρωτοείδαν τα επαγγέλματά τους με τα μάτια ενός παιδιού. Οι κούκλες είναι ιδανικοί σύντροφοι και συμμετέχοντες στα παιχνίδια αυτά και εκεί μπορούν να συμμετέχουν όλες οι κούκλες τους!
Κινητικές δεξιότητες
Όλες οι κούκλες δίνουν την ευκαιρία και κίνητρο για κινητικές δεξιότητες εφάμιλλες των καλύτερων ειδικών παιχνιδιών. Ξεκινώντας από το πρώτα βήματα με το καρότσι της κούκλας (για τα πρώτα βήματα επιλέξτε ένα σταθερό καρότσι στο ύψος του μωρού) μέχρι τα πολύπλοκα χτενίσματα και μακιγιάζ. Ιδανικό ξεκίνημα είναι τα καρότσια για τα πρώτα βήματα και ένα aquini για να κάνει μπάνιο μαζί τους ενώ από 2 ετών μπορούν σταδιακά με τα σετ Aquini με μπανάκι να ξεκινήσουν κάνοντας τα μπάνιο, αλλάζοντας πάνα και ντύνοντας τη κούκλα τους.